Sifan Hassan là một vận động viên có xuất phát điểm khá kỳ lạ. Từ một người dân tị nạn nhỏ bé, cô vươn mình trở thành một biểu tượng vĩ đại của làng điền kinh thế giới, giành được những thành tích ngoạn mục, vô tiền khoáng hậu. Hãy cùng tìm hiểu thêm về nhân vật này ngay sau đây.
Hành trình và những cột mốc quan trọng
Sifan Hassan sinh năm 1993 tại Adama, một thành phố thuộc Ethiopia. Thời niên thiếu, Hassan lớn lên trong bối cảnh đất nước còn nhiều khó khăn và bất ổn, khiến tuổi thơ của cô sớm in dấu sự thiếu thốn và thử thách. Năm 2008, khi mới 15 tuổi, Hassan rời Ethiopia và đến Hà Lan theo diện tị nạn. Tại đây, cô bắt đầu hòa nhập với cuộc sống mới rồi dần tìm đến điền kinh như một cách để khẳng định bản thân.
Chính bước ngoặt này đã mở ra hành trình biến một cô gái nhập cư trở thành ngôi sao toàn cầu của đường chạy. Sifan Hassan hiện là một trong những nhân vật nổi bật nhất của điền kinh đương đại bởi khả năng thi đấu xuất sắc ở nhiều cự ly: Từ 1.500m mang tính kỹ thuật đến 10.000m và cả marathon đòi hỏi sức bền tối đa.
Sifan Hassan hiện là một biểu tượng của làng điền kinh thế giới.
Cô bắt đầu gây chú ý khi đoạt hai HCV lịch sử ở Giải vô địch thế giới Doha 2019 ở cả cự ly 1.500m và 10.000m một kỳ tích hiếm gặp. Ở Olympic Tokyo 2020 (tổ chức năm 2021), Hassan hoàn thành “mục tiêu ba” cực kì nặng: hai HCV ở 5.000m và 10.000m cùng HCĐ ở nội dung 1.500m, khiến người hâm mộ và chuyên gia phải xem lại giới hạn phân loại cự ly trong điền kinh nữ.
Chuyển hướng sang đường marathon trong những năm tiếp theo, cô tiếp tục khiến giới chuyên môn ngỡ ngàng. Debut của Hassan ở marathon tại London 2023 là câu chuyện cổ tích hiện đại phải dừng lại, xoay xử nhiều sự cố trong cuộc đua nhưng vẫn về nhất. Không dừng lại ở đó, chỉ vài tháng sau cô giành chiến thắng ấn tượng tại Chicago Marathon 2023 với thời gian thuộc hàng nhanh nhất lịch sử nữ.
Ở Olympic Paris 2024, cô hoàn thành một “treble khác” khi có thêm huy chương ở cự ly 5.000m, 10.000m và đặc biệt là HCV marathon dấu mốc khẳng định tầm vóc của một VĐV đa cự ly có thể chuyển đổi thành công sang đường dài chuyên nghiệp.
Phong cách thi đấu và phân tích chuyên môn
Điểm làm nên thương hiệu của Sifan Hassan là một tổ hợp hiếm thấy giữa tốc độ của VĐV trung bình và sức chịu đựng của VĐV trường. Trên sân 1.500m và 5.000m, cô tận dụng vị trí và tempo để tấn công vào những thời điểm then chốt; Trên 10.000m và marathon, cô vẫn giữ được nền tảng tốc độ đó để làm khác biệt ở những nhịp cuối cùng.
Sifan Hassan đăng quang ở nhiều cự ly tưởng chừng trái ngược nhau.
Về mặt huấn luyện, hành trình của Hassan nhấn mạnh sự cân bằng giữa: (1) các buổi interval ngắn và tempo để duy trì ngưỡng tốc độ; (2) khối lượng chạy dài để tạo nền tảng thể lực; (3) phục hồi chủ động và kiểm soát tải để tránh chấn thương khi thi đấu dày lịch.
Những bài học và ảnh hưởng của Sifan Hassan đối với điền kinh
Theo dõi hành trình thi đấu và trưởng thành của Sifan Hassan, người hâm mộ chỉ thấy được nhiệt huyết và những kỷ lục. Nhưng ở khía cạnh sâu hơn về chuyên môn, hành trình của cô để lại những bài học giá trị.
Với các HLV và vận động viên điền kinh chuyên sâu, có vài bài học kỹ thuật rõ ràng từ Hassan: Đừng tách rời hoàn toàn tốc độ và sức bền; Đôi khi chính bước nước rút (speed reserve) quyết định kết quả ở cự ly 10.000m hay marathon khi các nhóm về đích nằm trong cùng một tốp.
Sifan Hassan không ngần ngại bức nước rút dù đang chạy cự ly dài.
Với những người làm công tác huấn luyện, câu chuyện Hassan gợi nhắc cần xây dựng lộ trình dài hạn, chú trọng phục hồi, dinh dưỡng và quản lý lịch thi đấu. Việc thử nghiệm cự ly mới nên được thực hiện có kế hoạch, với các mục tiêu nhỏ làm mốc đánh giá Hassan đã thể hiện rằng sự chuyển đổi này có thể thành công nếu nền tảng kỹ thuật và bài tập được duy trì xuyên suốt.
Bên cạnh đó, việc duy trì hiệu quả nhịp bước (stride economy) và tối ưu hóa năng lượng trong suốt cuộc đua cũng rất quan trọng. Đây chính là yếu tố giúp Sifan Hassan “bật” tốc trong 300–600m cuối dù đã chạy hơn 26 dặm trong marathon điều mà nhiều VĐV đường dài thuần túy không có.
Câu chuyện cá nhân của Sifan Hassan, từ hành trình nhập cư đến vươn lên đỉnh cao trên đường chạy có ý nghĩa to lớn. Với cộng đồng VĐV trẻ, cô là minh chứng rằng con đường phát triển thể thao có thể linh hoạt, một VĐV có thể tỏa sáng ở nhiều nội dung. Về mặt xã hội, hình ảnh một nữ vận động viên gốc di cư trở thành niềm tự hào quốc gia đặt ra những cuộc đối thoại tích cực về tầm quan trọng của cơ hội và đầu tư đào tạo.
Phải rất lâu nữa thế giới mới có 1 biểu tượng như Sifan Hassan.
Có thể thấy Sifan Hassan không chỉ là một VĐV giành huy chương; mà còn là hiện thân của xu hướng điền kinh hiện đại: Đa năng, linh hoạt và luôn sẵn sàng phá vỡ ranh giới phân loại truyền thống. Dù tương lai cô chọn tiếp tục chuyên môn hóa ở marathon hay cân bằng giữa các cự ly, di sản mà cô để lại cho điền kinh vẫn mãi được nhắc đến bởi các thế hệ mai sau.
Xem thêm các vận động viên điền kinh khác: