Bạn có yêu thích bộ môn điền kinh không? Bạn có biết những vận động viên điền kinh nổi bật của Việt Nam và thế giới bao gồm những người nào? Hãy cùng tìm hiểu những thông tin thú vị này qua bài viết ngắn ngay sau đây.
Vận động viên điền kinh chuyên nghiệp: Sau ánh hào quang là mồ hôi và nước mắt
Khi nhắc đến vận động viên điền kinh, nhiều người thường nghĩ đến những tấm huy chương lấp lánh, những bước chạy đầy uy lực trên đường đua hay những phút giây vinh quang rực rỡ dưới ánh đèn sân khấu. Nhưng phía sau ánh hào quang ấy là những câu chuyện đầy vất vả, kỷ luật thép và sự đánh đổi không nhỏ.
Tập huấn tập trung kéo dài, xa nhà là chuyện thường xuyên
Một trong những đặc thù của vận động viên chuyên nghiệp, đặc biệt trong điền kinh, là họ phải liên tục tham gia các đợt tập huấn tập trung dài ngày. Có những VĐV trẻ chỉ mới 13-14 tuổi đã phải xa gia đình để theo đuổi con đường thể thao chuyên nghiệp. Họ ăn – ngủ – tập luyện cùng đội tuyển, có khi cả năm chỉ được về nhà đôi ba lần, mỗi lần chỉ vỏn vẹn vài ngày ngắn ngủi.
Tập huấn xa nhà là chuyện thường tình đối với vận động viên điền kinh.
Sự cô đơn khi rời xa mái ấm gia đình từ sớm, cộng thêm áp lực tập luyện, khiến không ít vận động viên trẻ cảm thấy mỏi mệt, có người thậm chí đã từ bỏ giấc mơ vì không chịu nổi nỗi nhớ nhà và sự cách biệt tuổi tác trong môi trường tập trung nghiêm ngặt.
Cường độ tập luyện cực khắc nghiệt
Một ngày tập luyện của vận động viên điền kinh không giống người bình thường. Buổi sáng họ dậy từ 5h, tập luyện các nội dung chuyên môn (chạy dài, chạy ngắn, vượt rào, ném đẩy,…) đến trưa. Buổi chiều tiếp tục là các bài tập tăng sức bền, thể lực, phản xạ. Xen kẽ là thời gian tập gym, vật lý trị liệu và phục hồi cơ thể.
Những bài tập được thiết kế riêng biệt cho từng nội dung thi đấu, nhưng điểm chung là cường độ cực kỳ cao và yêu cầu kỷ luật khắt khe. Vận động viên điền kinh thường xuyên phải chịu đựng các bài tập lặp đi lặp lại hàng trăm lần để rèn kỹ thuật, hoặc chạy đến mức kiệt sức để đẩy giới hạn bản thân. Những chấn thương là “chuyện cơm bữa” trong đời sống của họ.
Không những vậy, việc duy trì phong độ đỉnh cao buộc họ phải tuân thủ nghiêm ngặt chế độ ăn uống, ngủ nghỉ, sinh hoạt, thậm chí không được phép thức khuya hay ăn một món ăn yêu thích nếu nó không nằm trong thực đơn chuẩn dinh dưỡng thể thao.
Áp lực thành tích và nỗi ám ảnh bị đào thải
Điền kinh là môn thể thao cá nhân, nơi mọi kết quả được thể hiện bằng con số: chạy nhanh hơn bao nhiêu giây, nhảy xa hơn bao nhiêu cm, ném mạnh hơn bao nhiêu mét… Không có chỗ cho sự mơ hồ. Nếu một VĐV không tiến bộ hoặc không duy trì được thành tích, họ có thể bị loại khỏi đội tuyển bất cứ lúc nào, dù từng giành huy chương.
Đối với vận động viên chuyên nghiệp thì áp lực thành tích là cực kỳ lớn.
Áp lực thành tích bủa vây, đặc biệt trong những năm cận đại hội lớn như SEA Games, Asiad hay Olympic. Mỗi cuộc thi là một lần kiểm tra năng lực và cũng là cơ hội duy nhất để chứng minh giá trị bản thân. Những chấn thương bất ngờ, hay chỉ cần một pha thi đấu thiếu tập trung, có thể khiến một người từ vị trí “ngôi sao” tụt dốc không phanh và bị quên lãng.
Không chỉ thể chất, tinh thần vận động viên cũng bị bào mòn nghiêm trọng. Nhiều người phải học cách đối mặt với thất bại, chấn thương dài hạn, thậm chí trầm cảm vì không đạt kỳ vọng. Có người 20 tuổi đã đỉnh cao, nhưng đến 23-24 tuổi đã lặng lẽ giải nghệ vì thành tích sa sút và không còn cơ hội được thi đấu quốc tế.
Vất vả nhưng không phải lúc nào cũng được ghi nhận xứng đáng
Ở nhiều quốc gia phát triển, vận động viên điền kinh được coi là tài sản quốc gia, được chăm lo đầy đủ từ trang thiết bị, dinh dưỡng, tâm lý, đến chính sách hậu vận sau giải nghệ. Tuy nhiên tại một số quốc gia đang phát triển, vận động viên vẫn còn thiếu thốn điều kiện tập luyện, mức đãi ngộ còn thấp, và ít được truyền thông chú ý nếu không giành huy chương lớn.
Không ít vận động viên chia sẻ họ vẫn phải lo toan kinh tế sau mỗi mùa giải, có người vừa thi đấu vừa học nghề, hoặc làm thêm để duy trì cuộc sống. Điều này tạo nên sự bấp bênh trong hành trình thể thao, khiến không ít tài năng trẻ phải từ bỏ vì không thể cân bằng giữa đam mê và trách nhiệm gia đình.
5 vận động viên điền kinh nổi bật của Việt Nam
Sau đây là danh sách 5 vận động viên điền kinh nổi bật của thể thao nước nhà:
1. Nguyễn Thị Oanh – Nữ hoàng điền kinh Đông Nam Á
Nguyễn Thị Oanh sinh năm 1995 tại Bắc Giang. Cô được ví như “cỗ máy bền bỉ” của điền kinh Việt Nam khi sở hữu thể lực dẻo dai và tinh thần thi đấu tuyệt vời. Trong SEA Games 2023, cô lập kỳ tích giành 4 HCV chỉ trong 3 ngày thi đấu, bao gồm các nội dung 1.500m, 5.000m, 3.000m vượt chướng ngại vật và 10.000m.
Nguyễn Thị Oanh – Cô gái vàng của điền kinh Việt Nam.
Điểm đáng chú ý ở Nguyễn Thị Oanh là khả năng phân phối sức hợp lý, bứt tốc mạnh ở những mét cuối, và tinh thần thi đấu kiên cường. Dù thể hình nhỏ bé, cô thường xuyên đánh bại các đối thủ mạnh hơn về thể lực. Thành tích đáng nể khác là cô từng vào top 8 VĐV xuất sắc nhất châu Á nội dung 3.000m vượt chướng ngại vật.
2. Quách Thị Lan – Chuyên gia chạy rào của Việt Nam
Quách Thị Lan là vận động viên điền kinh sinh năm 1995 tại Thanh Hóa, nổi tiếng với thế mạnh ở các nội dung chạy rào 400m và 400m rào. Cô từng giành HCV ASIAD 2018 nội dung 400m rào sau khi đối thủ người Bahrain bị tước huy chương vì doping. Ngoài ra, Quách Thị Lan cũng là VĐV hiếm hoi của Việt Nam giành được vé trực tiếp dự Olympic Tokyo 2020.
Quách Thị Lan là vđv Việt Nam hiếm hoi dành vé trực tiếp đến Olympic.
Vận động viên này nổi bật với bước chạy mạnh mẽ, kỹ thuật vượt rào hoàn thiện và nền tảng thể lực tốt. Cô từng giành nhiều HCV SEA Games và được đánh giá là một trong những nữ VĐV điền kinh thành công nhất của Việt Nam trong thập kỷ qua.
3. Nguyễn Văn Lai – Huyền thoại đường chạy dài nam
Nguyễn Văn Lai sinh năm 1986, quê ở Quảng Trị. Là VĐV kỳ cựu, anh đã nhiều năm gắn bó với đội tuyển điền kinh Việt Nam và giành tổng cộng hơn 10 huy chương tại các kỳ SEA Games, trong đó có 6 HCV ở các nội dung 5.000m và 10.000m.
Nguyễn Văn Lai được xem như 1 huyền thoại của điền kinh Việt Nam.
Điểm đặc biệt của Văn Lai là anh bắt đầu sự nghiệp khá muộn, sau khi đã là quân nhân. Tuy nhiên, nhờ ý chí mạnh mẽ và khổ luyện không ngừng, anh trở thành tượng đài trên đường chạy dài khu vực. Anh là người có ảnh hưởng lớn trong việc truyền cảm hứng cho thế hệ VĐV trẻ.
4. Dương Văn Thái – “Vua cự ly trung bình” Đông Nam Á
Vận động viên điền kinh Dương Văn Thái sinh năm 1992, nổi tiếng với nội dung 800m và 1.500m nam. Anh từng giành 4 HCV SEA Games liên tiếp ở cự ly 1.500m (2013, 2015, 2017, 2019) và được xem là người kế thừa hoàn hảo của đàn anh Trương Thanh Hằng.
Dương Văn Thái từng thống trị Đông Nam Á ở cự ly chạy trung bình.
Phong cách thi đấu của Dương Văn Thái thiên về sự ổn định, tốc độ đều và khả năng giữ nhịp tốt ở những vòng cuối. Anh là VĐV rất khó bị đánh bại trong nội dung 1.500m ở khu vực Đông Nam Á trong gần một thập kỷ.
5. Lê Tú Chinh – “Nữ hoàng tốc độ” mới của Việt Nam
Lê Tú Chinh sinh năm 1997 tại TP.HCM. Cô là gương mặt sáng giá của điền kinh Việt Nam ở các nội dung tốc độ ngắn như 100m và 200m. Tại SEA Games 2017, cô đã giành 3 HCV trong lần đầu tham dự, được mệnh danh là “nữ hoàng tốc độ” kế vị đàn chị Vũ Thị Hương.
Lê Tú Chinh là vận động viên điền kinh có những pha nước rút thần tốc.
Tú Chinh có xuất phát nhanh, nước rút mạnh và tâm lý thi đấu rất vững vàng. Dù gặp chấn thương và biến động trong vài năm gần đây, cô vẫn là niềm hy vọng số một của điền kinh Việt Nam ở các cự ly ngắn.
5 vận động viên điền kinh nổi bật của thế giới
Ở tầm thế giới, khi nói đến những vận động viên điền kinh xuất sắc nhất thì không thể thiếu những cái tên sau:
1. Usain Bolt – Người đàn ông nhanh nhất hành tinh
Usain Bolt sinh năm 1986 tại Jamaica, được mệnh danh là “Tia chớp” của làng điền kinh thế giới. Anh giữ kỷ lục thế giới ở nội dung 100m (9,58 giây) và 200m (19,19 giây) – những cột mốc chưa ai phá được suốt hơn một thập kỷ.
Usain Bolt có những kỷ lục đến nay chưa ai phá được.
Với 8 HCV Olympic và 11 HCV giải Vô địch thế giới, Bolt không chỉ là biểu tượng tốc độ mà còn là vận động viên điền kinh nổi tiếng toàn cầu nhờ phong cách thi đấu đầy cảm xúc. Anh mang lại niềm cảm hứng to lớn cho thể thao thế giới và giúp Jamaica trở thành cường quốc về chạy nước rút.
2. Eliud Kipchoge – Huyền thoại marathon
Sinh năm 1984 tại Kenya, Eliud Kipchoge là vận động viên marathon vĩ đại nhất lịch sử. Anh từng hoàn thành cự ly 42,195 km trong thời gian 1 giờ 59 phút 40 giây trong một sự kiện phi chính thức năm 2019, trở thành người đầu tiên chạy marathon dưới 2 giờ.
Kipchoge là huyền thoại của làng Marathon thế giới.
Anh cũng giành 2 HCV Olympic (2016, 2020) và vô số danh hiệu lớn nhỏ khác. Kipchoge không chỉ nổi bật nhờ sức bền mà còn ở sự chuẩn bị khoa học, lối sống kỷ luật và sự khiêm tốn đáng ngưỡng mộ. Anh là tấm gương sáng cho các vận động viên điền kinh đường dài.
3. Allyson Felix – Nữ VĐV giàu thành tích nhất Olympic
Allyson Felix sinh năm 1985 tại Mỹ, là nữ vận động viên điền kinh giàu thành tích nhất lịch sử Olympic, với 7 HCV và 3 HCB. Cô nổi bật ở các nội dung 200m, 400m và tiếp sức 4x100m, 4x400m.
Felix là một nữ vận động viên điền kinh có phong độ cực kỳ ổn định.
Điểm mạnh của Felix là kỹ thuật chạy gần như hoàn hảo và phong độ ổn định qua nhiều năm. Ngoài thành tích cá nhân, cô còn là biểu tượng của sự đấu tranh vì quyền lợi của nữ VĐV và bà mẹ thể thao, khi từng đối đầu với các nhãn hàng để bảo vệ quyền lợi trong thời kỳ mang thai.
4. Mo Farah – Vua chạy dài của nước Anh
Mo Farah sinh năm 1983 tại Somalia, quốc tịch Anh. Anh là nhà vô địch Olympic ở các nội dung 5.000m và 10.000m tại cả hai kỳ Thế vận hội 2012 và 2016. Với tổng cộng 4 HCV Olympic, Farah là vận động viên điền kinh thành công nhất trong lịch sử Anh quốc.
Farah – Ông vua chạy đường dài của đội tuyển điền kinh nước Anh.
Điểm đặc biệt của Farah là chiến thuật thông minh và khả năng tăng tốc mạnh mẽ ở những vòng cuối. Anh được yêu mến bởi sự thân thiện, khiêm tốn và nỗ lực vượt khó khi bắt đầu sự nghiệp từ một đứa trẻ tị nạn.
5. Yulimar Rojas – Nữ hoàng nhảy ba bước
Yulimar Rojas sinh năm 1995 tại Venezuela, là VĐV xuất sắc nhất thế giới ở nội dung nhảy ba bước nữ. Cô giành HCV Olympic Tokyo 2020 với kỷ lục Olympic và thế giới 15,67m, phá sâu kỷ lục tồn tại 26 năm trước đó.
“Nữ hoàng nhảy ba bước” là biệt danh của vận động viên Yulimar Rojas.
Với chiều cao 1m92, kỹ thuật nhảy chuẩn xác và sức bật mạnh mẽ, Rojas không có đối thủ ở nội dung sở trường. Ngoài tài năng, cô còn là biểu tượng LGBTQ+ và thường xuyên lên tiếng cho quyền bình đẳng trong thể thao, góp phần thay đổi nhận thức xã hội.
Từ Nguyễn Thị Oanh, Quách Thị Lan cho đến Usain Bolt hay Allyson Felix, mỗi vận động viên điền kinh đều là biểu tượng cho sự nỗ lực không ngừng. Họ truyền cảm hứng bằng thành tích, ý chí và cả cách họ vượt qua thử thách trong cuộc sống. Những tấm gương sáng đó làm cho môn điền kinh trở nên thú vị và ngày càng được yêu thích trên phạm vi toàn cầu.